"ბარსელონა" - კლუბი, სადაც ფეხბურთელები მეფობენ
"ჩემს ყველაზე გიჟურ ოცნებებშიც კი ვერ წარმოვიდგენდი, რომ "ბარსელონას" მწვრთნელი გავხდებოდი." - თქვა კიკე სეტიენმა დაახლოებით ორი კვირის წინ, თავის პრეზენტაციაზე. "ვერასდროს ვიფიქრებდი, რომ "ბარსელონა" მე ამირჩევდა."
კიკე სეტიენი - კრუიფის ფილოსოფიის მიმდევარი 61 წლის ესპანელი სპეციალისტი, რომელსაც ნამდვილად არ ჰქონია შთამბეჭდავი სამწვრთნელო კარიერა, თუმცა კატალონიური გრანდი სწორედ მისმა მოკრძალებულმა CV-მ მოხიბლა. იგივე შეიძლება ითქვას ჩავი ერნანდესზეც, რომელიც "ბარსელონას" პრიორიტეტი იყო, თუმცა "ბლაუგრანას" ლეგენდამ კლუბში მთავარი მწვრთნელის რანგში დაბრუნებაზე უარი განაცხადა. ეჭვგარეშეა, რომ ის შესანიშნავი ფეხბურთელი იყო, მაგრამ მისი სამწვრთნელო გამოცდილება რამდენიმე თვეს არ აღემატება.
პატარა მწვრთნელები დიდ კლუბში
ცოტა ხნის წინ, ამ თემაზე ვფიქრობდი და მივხვდი, რომ ის, რაც "ბარსელონას" ყველაზე ნაკლებად უნდა, სახელგანთქმული და დიდი ავტორიტეტის მქონე მწვრთნელის მოყვანაა. ფეხბურთში, თითქმის ყველგან, მთავარი მწვრთნელის როლი ნელ-ნელა კარგავს იმ მნიშვნელობას, რომელიც ადრე ჰქონდა. ეს პროცესი "კამპ ნოუზე" ყველაზე სწრაფად მიმდინარეობს.
ბოლოს, "ბარსელონამ" დიდი ავტორიტეტის მქონე მთავარი მწვრთნელი 2002 წელს აირჩია. ეს ადამიანი ლუი ვან გაალი იყო. ჰოლანდიელის წარუმატებლობის შემდეგ, კლუბმა გადაწყვიტა, მწვრთნელის შერჩევის პოლიტიკა რადიკალურად შეეცვალა. იმის მაგივრად, რომ "ბლაუგრანას" თავკაცმა გადაწყვიტოს, როგორ ითამაშებენ მისი ფეხბურთელები, "ბარსა" თავად წყვეტს, როგორი ფეხბურთის თამაში უნდა კლუბს, შემდეგ კი ისეთ მწვრთნელს არჩევს, რომელიც მათ გეგმას მიჰყვება.
"ბარსელონას" საფეხბურთო ფილოსოფია ყველასთვის ცნობილია: სწრაფი პასები, შეტავა და პრესინგი მეტოქის ნახევარზე. ჰოლანდიური სტილი, რომელიც კლუბს იოჰან კრუიფმა თავისი მწვრთნელობის პერიოდში (1988-96 წლები) გააცნო. 2003 წელს, "ბარსას" ახალმა პრეზიდენტმა, ჟოან ლაპორტამ კრუიფს ჰკითხა, რომელი მწვრთნელი შეძლებდა კლუბში ჰოლანდიური ფეხბურთის დაბრუნებას. იოჰანმა რეკომენდაცია თავის თანამემამულეს, ფრანკ რაიკაარდს გაუწია. მწვრთნელს, რომლის გუნდიც (როტერდამის "სპარტა") ჰოლანდიის უმაღლესი დივიზიონიდან გავარდა. რაიკაარდი "ბარსელონაში" მთავარ მწვრთნელად დაინიშნა და 2006 წელს კატალონიურ გრანდს ჩემპიონთა ლიგა მოაგებინა.
2008 წელს, როდესაც რაიკაარდმა კლუბი დატოვა, "ბარსელონა" ახლოს იყო იმასთან, რომ მთავარ მწვრთნელად სახელგანთქმული სპეციალისტი დაენიშნა. "ბლაუგრანას" წარმომადგენლები ლისაბონში ჟოზე მოურინიოსთან გასასაუბრებლად ჩაფრინდნენ. "ბარსას" სათავეში პორტუგალიელი უნდა ჩასდგომოდა, თუმცა კატალონიელებმა მასზე უარი თქვეს. უპირველესად, მისი დაცვითი სათამაშო სტილის გამო, რომელიც კრუიფისას ეწინააღმდეგებოდა. ასევე, "ბარსელონას" არ მოსწონდა ჟოზე, როგორც პიროვნება. ამიტომ, საბოლოოდ, გადაწყდა, რომ გუნდს "ბარსელონა ბ"-ს მთავარი მწვრთნელი, 37 წლის პეპ გვარდიოლა ჩაიბარებდა. ახალგაზრდა სპეციალისტმა, როგორც მწვრთნელმა, მთელს მსოფლიოში სახელი მალევე გაითქვა. მან "ბარსა" 2012 წელს დატოვა. გვარდიოლას შემდეგ, "ბარსელონა" ისეთმა სპეციალისტებმა ჩაიბარეს, რომელთა სახელებიც, როგორც მწვრთნელების, ფეხბურთის მოყვარულებს ბევრს არაფერს ეუბნებოდა - ტიტო ვილანოვა, ტატა მარტინო, ლუის ენრიკე, ერნესტო ვალვერდე. ჩამოთვლილთაგან გულშემატკივრების იმედები მხოლოდ ლუის ენრიკემ გაამართლა.
მოკლედ, კატალონიურ კლუბს ისეთი სპეციალისტები წვრთნიან, რომელთა არსებობის შესახებ ალბათ, მხოლოდ "ბარსელონას" ხელმძღვანელებმა იციან. "ბლაუგრანას" ეგრედ წოდებული "ნოუ ნეიმ" (no-name) მწვრთნელები იბარებენ. რატომ? იმიტომ, რომ ამ გუნდში მწვრთნელი არაფერს წყვეტს, ის უფროსი არ არის. გუნდის სათამაშო სტილი დიდწილად ფეხბურთელებზეა დამოკიდებული, კონკრეტულად ლიონელ მესიზე.
ლიონელ მესი
მესის ნაკლებად ქარიზმატულობასა და ჩვეულ მშვიდ ხასიათს, ხალხი შეცდომაში შეჰყავს. გასახდელში ის მკაცრი და მომთხოვნი ლიდერია, რომელსაც მკაფიოდ ჩამოყალიბებული შეხედულებები აქვს, თუ როგორ ფეხბურთს უნდა თამაშობდეს გუნდი. "ბარსელონა" არგენტინელს 15 წელიწადია ინარჩუნებს. ამის გასაკეთებლად კლუბის პრეზიდენტები მას აძლევენ ისეთ უფლებებს, რომლებიც ჩვეულებრივ, მოთამაშეებს არ აქვთ. რა თქმა უნდა, "ბარსელონა" ამას არ აღიარებს, მაგრამ მესის აქვს უფლება, დაბლოკოს ფეხბურთელების ტრანსფერები, ჩაერიოს მწვრთნელების შერჩევის პროცესში და გუნდის თავკაცის ტაქტიკურ გადაწყვეტილებებში. ეს დასკვნა "ბარსელონას" წარმომადგენლებთან მრავალჯერად საუბრებზე დაყრდნობით გამოვიტანე.
ზოგჯერ, მესი კლუბის გადაწყვეტილებების ინიცირებასაც კი ცდილობს, თუმცა ეს ყოველთვის არ გამოსდის. მაგალითად, გასულ ზაფხულში, არგენტინელი ბართომეუს შეხვდა და ნეიმარის დაბრუნება მოსთხოვა. კლუბმა ამაზე იფიქრა და გადაწყვიტა, რომ 27 წლის ტრავმებისადმი მიდრეკილ ფეხბურთელში 200 მილიონი ევროს გადახდა არ ღირდა. ამის მიუხედავად, "ბარსელონა" მთელი ზაფხული ცდილობდა, ხალხი დაერწმუნებინა იმაში, რომ კატალონიელებს ნეიმარის შეძენა სურდათ, რათა ბოლოს კლუბის ხელმძღვანელებს მესისთვის ეთქვათ: "ბოდიში, ჩვენ ყველაფერი გავაკეთეთ, მაგრამ მისი დაბრუნება არ გამოგვივიდა."
მთავარი წვრთნელის გარდა, "ბარსელონას" სათამაშო სტილს მესიც განაპირობებს ისევე, როგორც გუნდის სხვა ვეტერანი ფეხბურთელები - სერხიო ბუსკეტსი და ჟერარ პიკე. ბოლო რამდენიმე წელია, არგენტინელმა გადაწყვიტა, რომ მას აღარ აქვს საკმარისი გამძლეობა იმისთვის, რომ მეტოქე დააპრესინგოს. ასევე, ლეოს მარჯვნივ, მოედნის ცენტრისკენ ახლოს სურს თამაში და არა უკიდურეს მარჯვენა ფლანგზე. ვინც არ უნდა იყოს "ბარსას" მწვრთნელი, ეს მოთხოვნები აუცილებლად უნდა შესრულდეს. კლუბმა არტურო ვიდალი იმიტომ შეიძინა, რომ ის მესის "ფეხები" იყოს და პრესინგის დროს, მეტოქე ლეოს მაგივრადაც "შეაწუხოს". გუნდის სათამაშო სტილი მეტად პრიმიტიული გახდა - "უბრალოდ მიეცით მესის ბურთი." ეს "ტაქტიკა" უმეტეს შემთხვევებში ამართლებს კიდეც.
ერნესტო ვალვერდე
მწვრთნელები აცნობიერებენ მესის ავტორიტეტს და შესაბამისად, იმასაც, რომ ამ კლუბში მათ მოკრძალებული როლი ექნებათ. გასულ წელს, როდესაც ერნესტო ვალვერდეს "სიტუატ ესპორტივაზე", მის ოფისში ვესტუმრე, ყველაზე თვალშისაცემი თეთრი, ცარიელი კედლები იყო, რომლებზეც მხოლოდ პირველი გუნდის განრიგი იყო გაკრული. ოთახს ადამიანის ხელი არ ეტყობოდა. ერნესტომ იცოდა, რომ ეს კლუბი არის სახლი, სადაც ხშირად, მოთამაშეები მთელ კარიერას ატარებენ, ხოლო მწვრთნელი უბრალო სტუმრის როლს ასრულებს.
ვალვერდე - პატარა კაცი, რომელიც ყურადღებას არ იქცევს. მან მითხრა: "ფეხბურთი დინამიური სპორტია, რომელშიც მწვრთნელს თამაშზე ძალიან მცირე ზეგავლენის მოხდენა შეუძლია. ყოველ შემთხვევაში, კალათბურთთან შედარებით. მაგალითად, აქ მხოლოდ სამი ცვლილების განხორციელების უფლება გვაქვს, ჩვენი მოთხოვნით თამაში არასდროს ჩერდება (არ არსებობს ტაიმ-აუტები). ასე რომ, ეს სპორტი მოთამაშეებს ეკუთვნით. ფეხბურთელები 45 წუთი შეუსვენებლად თამაშობენ და მოედანზე გადაწყვეტილებებს თავად იღებენ. უნდა ვაღიარო, რომ კარგი ფეხბურთელები თამაშს ჩემზე კარგად აანალიზებენ." - ბოლო წინადადებაში ერნესტომ შესწორება მალევე შეიტანა: "სიტყვა "ანალიზის" მაგივრად, "მომენტების ინტერპრეტირებას" ვიტყოდი. როდესაც მოედანზე ხარ, ფიქრი არ შეგიძლია, უნდა ითამაშო."
"კარგი ფეხბურთელები"
"ბარსას" მწვრთნელი და კლუბის ანალიტიკური ჯგუფი ვერ ეუბნებიან კარგ ფეხბურთელებს, როგორ ითამაშონ. პირიქით, ისინი ამ მოთამაშეებზე დაკვირვებით იღრმავებენ ცოდნას. მაგალითად, სერხიო ბუსკეტსი - მან ზუსტად იცის, როგორ მიიზიდოს მოწინააღმდეგე გუნდის რამდენიმე მოთამაშე და შემდეგ თავისუფალ სივრცეში, როგორ მიაწოდოს თანაგუნდელს ბურთი. ამას ესპანელს ვერცერთი მწვრთნელი ვერ ასწავლის.
"ბარსელონას" დოკუმენტურ ფილმში (Matchday), ისეთ მომენტებში, სადაც გასახდელს გვიჩვენებენ, ნათლად ჩანს, რამდენად მცირეა მწვრთნელის როლი გუნდში. განსაკუთრებით გამოსარჩევია მომენტები მატჩის დაწყებამდე. პირველ რიგში, ვალვერდე ტაქტიკურ მონახაზებს მოკლედ მიმოიხილავს, შემდეგ კი საუბარს კლუბის ვეტერანები იწყებენ. მესი, როგორც ყოველთვის, სიტყვით გამოდის და თანაგუნდელებს მოუწოდებს, მოედანზე ცივი გონებით გავიდნენ. ისე, როგორც მაგალითად, "ატლეტიკოსთან" მატჩის წინ: "მშვიდად, როგორც ყოველთვის ვაკეთებთ. არ ვიჩქაროთ."
ფეხბურთელების მოტივირება იმაზე ნაკლებად მნიშვნელოვანია, ვიდრე ხალხი ფიქრობს. მოთამაშე, რომელსაც თავის თავის მოტივირება არ შეუძლია, ალბათ, ვერასდროს მოხვდება "ბარსელონაში". მატჩების დაწყების წინ, მწვრთნელი სამოტივაციო სიტყვით არ გამოდის. ამის მაგივრად, მოთამაშეები გუნდის თავკაცთან ერთად წრეს კრავენ და ყვირიან: "ერთი, ორი, სამი, "ბარსა!" - ესაა და ეს.
ავიღოთ კიდევ ერთი სცენა Matchday-დან - "ბარსელონა" - "რეალი", 5-1. მატჩიდან რამდენიმე საათის შემდეგ, გუნდის ცენტრალური მცველი, ჟერარ პიკე Rakuten-ის ("ბარსელონას" სპონსორი, რომელმაც ზემოთხსენებული დოკუმენტური ფილმი გადაიღო) აღმასრულებელ დირექტორს, ჰიროში მიკიტანის უყვება, თუ როგორ ცდილობდა ის ვალვერდეს დარწმუნებას, რომ გუნდი ნიუ იორკში წვეულების გასამართად გაეშვა. "მისმინეთ, მისტერ ვალვერდე, ჩვენ წვეულებაზე მივდივართ." შემდეგ ესპანელმა ერნესტოს პასუხის იმიტაციაც სცადა: "რატომ? რატომ? რატომ? ამის მიზეზს ვერ ვხედავ." პიკემ თავისი პასუხი სიცილით გაიხსენა: "მაინც წავალთ." ეს სცენა ამ კლუბში არსებულ სიტუაციას კარგად ასახავს.
[media=https://twitter.com/100tier/status/1200629463257690119]
Matchday-ს პრემიერის შემდეგ, ერთ-ერთ პრესკონფერენციაზე, ერნესტოს ფილმის ამ ეპიზოდზე ჰკითხეს.
ვალვერდე: "როცა მამათქვენი წვეულებაზე წასვლას გიკრძალავდათ, მას არ ეწინააღმდეგებოდით?"
ჟურნალისტი: "არა."
ვალვერდე: "არა? ნუ იტყუებით."
🤔 "Quan el teu pare et deia que no sortissis de festa, tu no hi anaves?"
— btv esports (@btvesports) December 1, 2019
😂 Ernesto Valverde va treure ferro a les paraules de Piqué a #MatchDay https://t.co/BCXkKd4ahG pic.twitter.com/291ZEa7Ysc
ფილმში ვალვერდე ისე ჩანს, როგორც სკოლის მეგობრული მასწავლებელი, რომლისაც არავის ეშინია.
ცუდი შედეგების გამო, ბოლო რამდენიმე კვირის განმავლობაში, ვალვერდესადმი პრეტენზიები მატულობდა. კლუბის უკმაყოფილებას ისიც იწვევდა, რომ ბასკი სპეციალისტი სარეზერვო გუნდის ნიჭიერ ფეხბურთელებს არ ენდობოდა. ამის გამოსწორება კიკე სეტიენს დაევალა და როგორც ვხედავთ, ახალმა მწვრთნელმა თავის პირველივე ვარჯიშზე იხმო რამდენიმე მოთამაშე "ბარსელონა ბ"-დან.
იმ შემთხვევაშიც კი, თუ სეტიენი ჩემპიონთა ლიგას მოიგებს, კიკე მაინც ვერ გახდება ავტორიტეტი გასახდელში. არა იმიტომ, რომ ის სუსტია, არამედ იმიტომ, რომ "ბარსელონა" ასე მუშაობს. მანამ, სანამ კლუბი სავსე იქნება გამოცდილი და მსოფლიო კლასის მოთამაშეებით, ძლიერი მწვრთნელი მათ მხოლოდ ხელს შეუშლით.
თარგმანი სპეციალურად Barcamania.ge-სთვის.
ამ სიახლეზე კომენტარები გათიშულია.
კომენტარები [ 12 ]